(Правд-)in.gr: Η «αλήθεια» των Ελλήνων εφοπλιστών;

«To σχέδιο που ψελλίζει ο Αμερικανός στρατηγός σύμβουλος στον Ζελένσκι «μυρίζει» φιάσκο Βιετνάμ»,

«Οι Ρώσοι έκαναν εισβολή, αλλά ο Ζελένσκι ετοίμαζε επίσης έναν εφιάλτη»,

«Ακόμα και ο εισβολέας στο Ιράκ Κόλιν Πάουελ δεν θα έμπλεκε στην Ουκρανία»,

«Από το «Στρατηγέ τα νεύρα σας είναι χάλια» του Χίτλερ, στον «χασάπη» αρχιστράτηγο του Ζελένσκι».

Οι τίτλοι των άρθρων είναι ενδεικτικοί της ρωσόφιλης «μαχόμενης» δημοσιογραφίας που μας έχουν συνηθίσει δεκάδες «ενημερωτικές», «πατριωτικές» και «αντι-ιμπεριαλιστικές» ιστοσελίδες, με επιχειρήματα γερά θεμελιωμένα στην κυρίαρχη αφήγηση του Ρωσικού ΥΠΕΞ. Παραδόξως, τα παραπάνω άρθρα δεν θα τα συναντήσει κάποιος στο iskra.gr, αλλά στο συμβατικό in.gr του εφοπλιστή κ. Β. Μαρινάκη, ο οποίος έχει εξαγοράσει τα Μέσα του Ομίλου Λαμπράκη από το 2017 (ενώ πρόσφατα αγόρασε και το σήμα της ιστορικής «Ελευθεροτυπίας»). Και για να μην μένει καμία αμφιβολία ότι δεν οφείλονται σε μια λελογισμένη κριτική στάση απέναντι στη διακυβέρνηση Ζελένσκυ, συμπληρώνονται από άλλα άρθρα με τίτλους που με δυσκολία κρύβουν τη λατρεία για την ισχύ της νεοτσαρικής Ρωσίας του Πούτιν:

«Οι 8 πολύ καλοί λόγοι που ο πρόεδρος Πούτιν και οι στρατηγοί του χαμογελάνε»,

«Καθηγητής του Χάρβαρντ εξηγεί γιατί η ΕΕ δεν μπορεί μόνη να τα βάλει με τη Ρωσία»,

«Πράκτορας της MI6 ο Ναβάλνι; – Τι απαντάει πρώην παρασημοφορημένος αναλυτής της CIA»,

«Ακόμα και ο Αμερικανικός Στρατός ίσως να μην νικούσε τους Ρώσους στην Ουκρανία»,

«Τι συνέβη κ. Μακρόν την τελευταία φορά που το Παρίσι έστειλε στρατό στην Ουκρανία;».

H αντι-Ουκρανική/φιλο-Ρωσική/αντι-Δυτική καμπάνια (δια χειρός του συντάκτη Βαγγέλη Γεωργίου, σχεδόν αποκλειστικά) δεν ενορχηστρώθηκε από την αρχή της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, όπως συνέβη με τα άλλα Μέσα της ρωσικής επιρροής στην Ελλάδα. Φαίνεται να ξεκινάει αιφνιδιαστικά το Δεκέμβρη του 2023 με ένα μπαράζ που ξεπερνάει τα 25 άρθρα μέχρι σήμερα, όλα του επιπέδου και της στόχευσης που προαναφέραμε. Είναι ξεκάθαρο, λοιπόν, ότι κάτι μεσολάβησε για αυτή την επιθετική στροφή. Εξάλλου, ο Μαρινάκης δεν μπορεί να υπαχθεί στη χορεία εκείνων που ζούνε από το αντίδωρο της «ρωσικής επιρροής» (sic) στην Ελλάδα, αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η οικονομική του επιφάνεια, οι πολυδαίδαλες επιχειρηματικές του δραστηριότητες, το διεθνές ειδικό του βάρος, η συμμετοχή εταιρειών του στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, τού προσφέρουν την ιστορικά κατακτημένη σχετική αυτονομία των Ελλήνων εφοπλιστών, οι οποίοι δεν συνηθίζουν να είναι φερέφωνα ή «μπροστινοί», όπως τόσοι άλλοι επιχειρηματίες στη χώρα μας και ειδικά οι νεόκοποι κάθε φορά. Επιπρόσθετα, το όλο μοτίβο της επίθεσης απαντάται και άλλοτε: πριν και μετά τις εκλογές του 2019, όταν τα Μέσα του Ομίλου στοχοποίησαν το ΣΥΡΙΖΑ (τόσο ως κυβέρνηση όσο και ως αντιπολίτευση) και τον Α. Τσίπρα προσωπικά, και πρόσφατα, πριν και μετά τις εκλογές του 2023, όπου στο στόχαστρο έχει μπει για τα καλά η κυβέρνηση Μητσοτάκη (όχι τόσο στα έντυπα, όσο στο in.gr, στο οποίο ειδικό ρόλο φαίνεται να έχουν αναλάβει πρώην αριστεριστές).

Ο (όχι και τόσο) απρόσμενος συμπαραστάτης των σφαγέων της Χαμάς

Δεν μπορεί να γίνει εύκολα κατανοητή η αποτυχία του συνόλου των θεσμών ασφαλείας (στρατός, μυστικές υπηρεσίες, αστυνομία κλπ.) του Ισραήλ στην πρόσφατη αιματηρή καταδρομική επίθεση της Χαμάς με τους εκατοντάδες σφαγιασθέντες Εβραίους και αλλοδαπούς πολίτες, αν δεν τη δούμε μέσα στο φόντο της μεγάλης πολιτικής και κοινωνικής αναταραχής που δίχασε το Ισραήλ από τον Ιανουάριο του 2023. Ούτε θα σχηματίσουμε πλήρη εικόνα, αν δεν βάλουμε στο κάδρο ίσως το πιο επικίνδυνο σήμερα πρόσωπο (και μηχανισμό γύρω από αυτό) για την ασφάλεια και την ενότητα του Ισραήλ, τον ίδιο τον πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Επικεφαλής μιας κυβέρνησης συνασπισμού ακροδεξιών και ρατσιστών, θρησκόληπτων, «ψεκασμένων», και λαϊκιστών τυχοδιωκτών, τίναξε κυριολεκτικά στον αέρα, συνειδητά, την ενότητα της χώρας με την προσπάθεια του για τη δικαστική μεταρρύθμιση που ανακοίνωσε στις αρχές του 2023 ο αγαπημένος του Υπουργός Δικαιοσύνης, Yariv Levin. Η (αντι)μεταρρύθμιση αυτή στοχεύει να στερήσει από το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας τη δυνατότητα να κρίνει ως αντισυνταγματικά νόμους και διατάξεις που ψηφίζει η κυβέρνηση, παραχωρεί στην κυβέρνηση(!) την πλειοψηφία των μελών της επιτροπής που τοποθετεί τους δικαστές, επιτρέπει στη Βουλή να ανατρέπει αποφάσεις των δικαστηρίων(!), ενώ δίνει διευρυμένες αρμοδιότητες στα ραβινικά δικαστήρια να ρυθμίζουν ιδιωτικές και οικογενειακές υποθέσεις(!), κοινώς στοχεύει ξεκάθαρα στο να θολώσει η διάκριση των εξουσιών στα πλαίσια ενός σύγχρονου κράτους, να αρθούν τα περίφημα checks and balances, οι μηχανισμοί που προστατεύουν το δημοκρατικό πολίτευμα από την κατακυριάρχηση της πολιτικής βούλησης επί των υπόλοιπων θεσμών της σύγχρονης κοινωνίας, και να εισαχθούν (προνεωτερικοί) μηχανισμοί θρησκευτικής δικαιοσύνης. Όχι τυχαία, αποκλήθηκε προσπάθεια «αλλαγής καθεστώτος». Βέβαια, πέρα από τις φανερές αιτίες που επικαλείται η κυβέρνηση («να περάσει ξανά η εξουσία στους εκλεγμένους αντιπροσώπους του λαού και όχι σε μια φούχτα διορισμένων ελίτ δικαστικών»[1]), υπάρχει και η όχι λιγότερο φανερή προσπάθεια να προχωρήσουν ανεμπόδιστοι από τον έλεγχο της δικαιοσύνης οι παράνομοι εποικισμοί σε βάρος των Παλαιστινίων και να τους απαγορευτεί η δυνατότητα να αγοράζουν διαμερίσματα και γη στις περιοχές που ακόμα ζουν (π.χ. Γαλιλαία -ο Yariv Levin, με οίηση οπαδού του απαρτχάιντ, κατηγόρησε το Ανώτατο Δικαστήριο ότι επιτρέπει στους Άραβες να αγοράζουν γη σε οικισμούς Εβραίων και ισχυρίστηκε ότι η μεταρρύθμιση θα δώσει τέλος σε αυτήν την «απαράδεκτη» κατάσταση). Παράλληλα, ακόμα και πιο ταπεινά, προσωπικά, κίνητρα φαίνεται να υπάρχουν στο παρασκήνιο, καθώς ο Νετανιάχου είναι υπόδικος για μεγάλη υπόθεση διαφθοράς, ενώ και ο ίδιος ο Υπουργός Δικαιοσύνης έχει κατηγορηθεί ότι συχνά τρωγοπίνει, μαζί με άλλους υπουργούς, σε πάρτυ που οργανώνει διαβόητος αρχι-εγκληματίας και πρώην κατάδικος.

Το Ισραήλ χωρίστηκε στα δύο. Πρωτοφανείς για τη νεώτερη ιστορία του κράτους εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και γενικές απεργίες παρέλυσαν τη χώρα, ενώ μεγάλος ήταν και ο φανατισμός των υποστηρικτών της «μεταρρύθμισης». Οι διαδηλώσεις συνεχείς, όπως και οι αντι-διαδηλώσεις, αποκλεισμοί δρόμων και αεροδρομίων, παύση εργασιών πανεπιστημίων και συγκρούσεις με την αστυνομία παρέλυσαν τη χώρα. Τα πράγματα, όμως, στην κυριολεξία ξέφυγαν όταν ο Υπουργός Άμυνας της κυβέρνησης Νετανιάχου, Yoav Gallant, πρώην στρατιωτικός διοικητής και «γεράκι» του Ισραήλ, κάλεσε στις 26 Μαρτίου δημόσια τον πρωθυπουργό να σταματήσει κάθε προσπάθεια ψήφισης της μεταρρύθμισης, θεωρώντας την μια «ξεκάθαρη, άμεση και απτή απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ». Ο Νετανιάχου απάντησε με την άμεση αποπομπή του Υπουργού Άμυνας. Η κίνηση αυτή ήταν η θρυαλλίδα που πυροδότησε μια άνευ προηγουμένου κοινωνική έκρηξη και διαμαρτυρία που έμεινε γνωστή ως «νύχτα του Gallant». Πέρα από την αντιπολίτευση και τους εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές και απεργούς, απόστρατοι στρατηγοί πήραν ανοιχτά το μέρος του Υπουργού Άμυνας και έκαναν έκκληση για «πολιτική ανυπακοή»(!), έφεδροι αρνήθηκαν να παρουσιαστούν για εκπαίδευση, διπλωμάτες παραιτήθηκαν, διαδηλώσεις οργανώθηκαν από την εβραϊκή διασπορά και η κατάσταση έφτασε στο σημείο εκείνο που ανάγκασε τον Πρόεδρο του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτζογκ, να απαιτήσει από τον Νετανιάχου την άμεση διακοπή της διαδικασίας ψήφισης του νόμου από τη Βουλή, όπως και τελικά έγινε, ενώ ο Νετανιάχου δύο εβδομάδες μετά επανέφερε στη θέση του τον Gallant. Φυσικά, δύο μήνες μετά η αναταραχή ξεκίνησε πάλι, καθώς ο Νετανιάχου προσπάθησε μέσα στο καλοκαίρι να φέρει προς ψήφιση κάποια τμήματα της αρχικής μεταρρύθμισης.

Η αποπομπή του Υπουργού Άμυνας ήταν μια στιγμή μόνο στη δηλητηριώδη πολιτική συμπεριφορά του Νετανιάχου και των συμμάχων του. Δεν ήταν μόνο η μισαλλόδοξη πολιτική του απέναντι στους Παλαιστίνιους, η έξαρση των εποικισμών που ακυρώνουν εν τοις πράγμασι τη γεωγραφική δυνατότητα ύπαρξης δύο ξεχωριστών κρατών στο εγγύς μέλλον, αλλά και πλείστες άλλες περιπτώσεις στις οποίες άλλα υποσχόταν στην ηγεσία των ΗΠΑ και άλλα έκανε (ιδιαίτερα προσπαθώντας να σαμποτάρει με δόλιο τρόπο το στρατηγικό σχέδιο των ΗΠΑ για ειρήνευση στη Μέση Ανατολή που στηρίζεται στη σύναψη των περίφημων «Συμφωνιών του Αβραάμ» του Ισραήλ με γειτονικά αραβικά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας), ή ξεγελούσε τον Πρόεδρο Χέρτζογκ με υποσχέσεις για κρίσιμα ζητήματα εθνικής ενότητας τις οποίες ποτέ δεν τηρούσε. Ή, όταν αρνείτο ακόμα και να συναντήσει την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων για να τον ενημερώσουν για ζητήματα εθνικής ασφάλειας ή όταν κατηγορούσε ευθέως την Γενική Υπηρεσία Ασφαλείας (τη διαβόητη Σιν Μπετ) ότι τον παρακολουθεί (!). Αυτά, και άλλα πολλά, δείχνουν ότι η ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού ασφαλείας στην πρόσφατη επίθεση της Χαμάς επί Ισραηλινού εδάφους δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, αλλά, εκτός των άλλων, και το αποτέλεσμα μιας σωβινιστικής (απέναντι στους Παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης και τους Άραβες πολίτες του Ισραήλ), λαϊκιστικής και απαξιωτικής για τους κρατικούς θεσμούς, μηδενιστικής για την κρατική αποτελεσματικότητα πολιτικής ενός ακροδεξιού τυχοδιώκτη και των συμμάχων του, στην απελπισμένη τους προσπάθεια να γαντζωθούν στην εξουσία.

Επιβεβαιώνεται για άλλη μια φορά ο κανόνας που δείχνει ότι όταν σε μια σύγχρονη, δυτικού τύπου κοινωνία, στην οποία εξ ορισμού το πολιτικό σύστημα καλείται να λειτουργεί στη βάση της συναίνεσης, της ευρείας αποδοχής από την κοινή γνώμη (νομιμοποίηση) και της στοιχειώδους ανεξαρτησίας των θεσμών διοίκησης από τον τρέχοντα πολιτικό ανταγωνισμό, την εξουσία αναλαμβάνει η «λαϊκή (ακρο)δεξιά», τότε το σύνηθες αποτέλεσμα θα είναι διοικητική παράλυση, απαξίωση των θεσμών, εθνικός διχασμός και στο τέλος μια εθνική καταστροφή. Για τους ακροδεξιούς τυχοδιώκτες πάντα ο εχθρός είναι «εσωτερικός» (όπως και για τους ακροαριστερούς αντιπάλους τους, εξάλλου) και ο πατριωτισμός είναι ο φερετζές για να επιτύχουν τα εμφυλιοπολεμικά τους σχέδια, ώστε να μείνουν, το περισσότερο δυνατό, στην εξουσία (ας θυμηθούμε στα καθ’ ημάς την κατάντια των «υπερπατριωτών» στρατιωτικών της Χούντας με τη στοχοποίηση του Μακάριου, τη διάλυση του στρατεύματος και την καταστροφή εν τέλει της Κύπρου…). Αν παρακολουθήσει κανείς την πολιτική ζωή του Ισραήλ, τα τελευταία λίγα χρόνια, θα διαπιστώσει ότι για τον Νετανιάχου και τους οπαδούς του, οι «εχθροί» ήταν, κατά περίσταση, το Γενικό Επιτελείο Στρατού, η Σιν Μπετ, οι διαδηλωτές, οι δικαστές, οι ομοφυλόφιλοι, οι εκκοσμικευμένοι Εβραίοι που δεν ακολουθούν τη λατρεία του Σαββάτου κ.ο.κ. Η πρόβλεψη του Υπουργού Gallant και του στρατιωτικού επιτελείου το Μάρτη του 2023 ότι έχει εξασθενίσει η αποτρεπτική ικανότητα του Ισραήλ και έχει διαρραγεί η εθνική ενότητα, και ότι η χώρα βαδίζει σε μια μεγάλη καταστροφή στον τομέα της ασφάλειας, και παρά τις συνεχόμενες σχετικές προειδοποιήσεις της Αιγύπτου και των ΗΠΑ, επιβεβαιώθηκε με τραγικό τρόπο 6 μήνες μετά, πάνω στα εκατοντάδες πτώματα αθώων νέων ανθρώπων και παιδιών. Είναι ενδεικτικό, ότι ακόμα και σήμερα, ο ίδιος ο Νετανιάχου δεν έχει ζητήσει ούτε μια συγγνώμη για την αβελτηρία της αλαζονικής διακυβέρνησής του.

Τώρα πια, με το εβραϊκό έθνος σε σοκ και δικαίως εξοργισμένο με τους τζιχαντιστές σφαγείς της Χαμάς, με το 90% της κοινής γνώμης να θεωρεί υπεύθυνη την κυβερνητική ανεπάρκεια για την καταστροφή και τη δημοτικότητα του Νετανιάχου να βρίσκεται στο ναδίρ, το μπλοκ εξουσίας που τον στηρίζει, δεν έχει άλλη δυνατότητα να σώσει το πολιτικό του τομάρι από την αιματηρή φυγή προς τα εμπρός, χωρίς όμως  ορατό σχέδιο για το μετά της πολεμικής εισβολής στη Γάζα, η οποία αναμένεται να «ανταποδώσει» εις το πολλαπλάσιο τη σφαγή που προηγήθηκε στα γειτονικά κιμπούτς του Ισραήλ.

Φαίνεται, τελικά, ότι οι Χαμάς χρειάζονται τους Νετανιάχου για να προωθήσουν τον ισλαμοφασισμό τους και οι Νετανιάχου χρειάζονται τις Χαμάς ως ύστατη ελπίδα πολιτικής επιβίωσής τους, και … γαῖα πυρί μιχθήτω.

Θεόδωρος Ντρίνιας

Πάτρα, Οκτώβρης 2023

---

[1] Αν σας θυμίζει η λαϊκιστική αιτιολόγηση ολίγον από Πολάκη, δεν έχετε άδικο.

Εκδήλωση Πάτρα | 1922-2022: Μετά την εισβολή στην Ουκρανία η αναζωπύρωση του τουρκικού επεκτατισμού – 16/6/22

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία λειτουργεί ως ιστορικός πυκνωτής ο οποίος επιταχύνει την είσοδο σε έναν πολυπολικό κόσμο. Η υποχώρηση της Δύσης κατά την περίοδο 2008-2021, επέτρεψε την ανάδυση της Κίνας, την αυτοκρατορική επανεμφάνιση της Ρωσίας, τον κατακερματισμό της παγκοσμιοποίησης σε μπλοκ. Σε αυτά τα πλαίσια, παλιές αυταρχικές και αντιδημοκρατικές αυτοκρατορίες (Κίνα, Ρωσία, Τουρκία) ανανεώνουν τις επεκτατικές διαθέσεις και ενέργειές τους.

Φέτος ολοκληρώνονται 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή. Η περυσινή επέτειος, των διακοσίων χρόνων από την Επανάσταση του 1821, επανάφερε στο προσκήνιο τις αξίες της Επανάστασης, γεγονός που αντανακλάστηκε και στην ομιλία του πρωθυπουργού στο Κογκρέσο των ΗΠΑ. Έτσι και η εφετινή θλιβερή επέτειος δεν θα πρέπει να περιοριστεί μόνο στην καταδίκη της γενοκτονίας και της εθνοκάθαρσης του Μικρασιατικού ελληνισμού. Θα πρέπει να επισημάνουμε τις βασικές αιτίες της που δεν ήταν άλλες από τον Διχασμό μεταξύ των Ελλήνων, ενώ το εμφυλιοπολεμικό κλίμα κυριάρχησε και στη συνέχεια, προκαλώντας αλλεπάλληλες  καταστροφές.

Σήμερα, η νεοθωμανική Τουρκία προσπαθεί να ολοκληρώσει αυτό που άφησε «ημιτελές» το 1922. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει έναν αχαλίνωτο τουρκικό επεκτατισμό, ο οποίος την απειλεί υπαρξιακά. Ο Ερντογάν μάλιστα, μπροστά στη σταδιακή αμυντική ενδυνάμωση της Ελλάδας και την ενίσχυση των συμμαχιών της, επείγεται να χρησιμοποιήσει τη σημερινή κρίση για να απειλήσει ή ακόμα και να επιχειρήσει επιθετικές κινήσεις εναντίον της Ελλάδας.

Όμως, όπως η Επανάσταση του 1909 ακολούθησε την ταπείνωση του 1897-1898, για να ανοίξει την περίοδο των νικηφόρων αγώνων της δεκαετίας του 1910, έτσι και σήμερα μια ύστατη αναγέννηση θα μπορούσε να υπερβεί την βαθύτατη παρακμή των τελευταίων χρόνων.

Προφανώς οι διπλωματικές και αμυντικές συμμαχίες που συνάπτει η χώρα είναι απαραίτητες, ωστόσο, δεν θα πρέπει να επαναπαυθούμε σε αυτές, αλλά να τις δούμε ως ένα παράθυρο ευκαιρίας  που επιτρέπει την εσωτερική ενδυνάμωση της χώρας σε όλους τους τομείς: Παραγωγή, παιδεία, δημογραφική ανάταξη, αμυντική βιομηχανία, ενεργειακή βιωσιμότητα και πάνω από όλα, αρραγής εθνική ενότητα.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η ανάδυση ενός πολυπολικού συγκρουσιακού κόσμου, αλλά και η τουρκική επεκτατικότητα, που απειλεί υπαρξιακά τον ελληνισμό σε Ελλάδα και Κύπρο, εκατό χρόνια μετά το 1922, θα είναι το αντικείμενο της συζήτησης που διοργανώνουν το Άρδην και ο Δικηγορικός Σύλλογος Πατρών την Πέμπτη 16 Ιουνίου 2022 στις 19.15  με θέμα:

1922-2022: Μετά την εισβολή στην Ουκρανία η αναζωπύρωση του τουρκικού επεκτατισμού

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών (Φιλοποίμενος 24 και Ρήγα Φεραίου, 3ος όρ.).

Θα μιλήσουν οι:

Γιώργος Καραμπελιάς (συγγραφέας – πολιτικός αναλυτής),

Χρήστος Μπούρας (πρύτανης πανεπιστημίου Πατρών),
Θεόδωρος Παπαθεοδώρου (Καθηγητής Αντεγκληματικής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου – πρ. υπουργός),
Θεόδωρος Ρουσόπουλος, (βουλευτής – δημοσιογράφος).

Παρεμβαίνουν οι:

Αθανάσιος Ζούπας, πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου Πατρών, 

Θεόδωρος Ντρίνιας δημοτικός σύμβουλος, δημοτική παράταξη Κοινοτικόν,

Μιχάλης Ροδόπουλος, πρόεδρος Συλλόγου Ελληνοουκρανικής Φιλίας “Φάρος”.

Συντονίζει η δημοσιογράφος Βίκυ Φλέσσα.

Το (προσωρινό;) τέλος ενός ιστορικού και υπαρξιακού διλήμματος

Εκατό χρόνια μετά το 1922, και ο πόλεμος στην Ουκρανία πιθανώς να σφραγίσει την πορεία της Ελλάδας στον 21^ο αιώνα, όπως η τότε αποτυχημένη μικρασιατική εκστρατεία σφράγισε την πορεία της στον 20^ο αιώνα. Μπορεί η Ελλάδα να μην βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του πυρός, αλλά η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ταρακουνάει συθέμελα το Δυτικό, και ιδιαίτερα το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, και μεσοπρόθεσμα θα επηρεάσει όλον τον πλανήτη. Οι συνέπειες του γεγονότος, μη ορατές ακόμα σε όλη τους την έκταση και φυσικά μη ολοκληρωμένες, καθώς η σύγκρουση εξελίσσεται και πιθανά βαθαίνει, μετατρεπόμενη σε μια σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας/Ευρασίας και Δύσης, έρχονται να σφραγίσουν τις εξελίξεις που πυροδότησε για τον ευρύτερο ελληνισμό η καταστροφή του 1922, που είχε ήδη ξεκινήσει με τη γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας και του Πόντου από τους Νεότουρκους στα μέσα της δεκαετίας του 1910.

Μέσα σε αυτά τα περίπου 100 χρόνια, έσβησε η από αιώνων φυσική παρουσία εκατομμυρίων Ελλήνων στην Εγγύς Ανατολή (γενοκτονία Ποντίων και μικρασιατικού ελληνισμού μεταξύ 1915 και 1922, πογκρόμ εις βάρος των Ελλήνων της Πόλης με τα «Σεπτεμβριανά» το 1955 και τις μαζικές απελάσεις από την Τουρκία των ετών 1964-65), στη Βόρεια Αφρική (πρωτίστως στην Αίγυπτο και δευτερευόντως στην Τυνησία, μετά την ανάπτυξη των κινημάτων του αραβικού εθνικισμού τις δεκαετίες του 1950 και 1960), στη Νότια Ρωσία και στην Υπερκαυκασία (με τους σταλινικούς διωγμούς του 1937, τις μαζικές εκτοπίσεις στην Κεντρική Ασία τη δεκαετία του 1940 και τις εθνοτικές και θρησκευτικές συγκρούσεις που ξέσπασαν με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης τη δεκαετία του 1990), ενώ σήμερα, μπροστά στα μάτια μας, αφανίζονται οι τελευταίοι συμπαγείς ελληνικοί πληθυσμοί της Ουκρανίας στη Μαριούπολη και στην Οδησσό.

Τα σύκα, σύκα και τη σκάφη, σκάφη

Δεν ξέρω σε ποια άλλη χώρα του λεγόμενου αναπτυγμένου κόσμου η χαιρεκακία για την τύχη της Ουκρανίας έχει φτάσει σε τέτοιο ύψος όσο στην Ελλάδα. Από το ΚΚΕ και τον αριστερισμό μέχρι τον «ψεκασμένο» πατριωτισμό (δεξιάς και αριστερής καταγωγής), άλλοι κρυφά και άλλοι φανερά, άλλοι υποκριτικά και άλλοι ευθέως, είτε καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι «οι Ουκρανοί τα ‘θελαν και τα ‘παθαν» είτε ότι «ο μάγκας Πούτιν τους σάρωσε και αυτούς και τη Δύση». Χειρότεροι όλων οι περίφημοι «ισαποστάκηδες» και «ναιμεναλλάδες». Τους ακούμε βαθυστόχαστα να αποφαίνονται: «πόλεμος μεταξύ ιμπεριαλισμών», «τα ίδια έγιναν και στη Σερβία από τη Δύση», «η ελεγχόμενη από την ακροδεξιά Ουκρανία» και άλλα χαριτωμένα, για να μην πάρουν ξάστερη θέση υπέρ του αμυνόμενου. Για να τελειώνουμε με την υποκρισία:

Δεν έχουμε ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Ούτε αμερικάνικη γάτα δεν πολεμάει στην Ουκρανία απέναντι στους Ρώσους. Το σύνολο σχεδόν των όπλων που χρησιμοποιεί ο ουκρανικός στρατός είναι σοβιετικής και μετασοβιετικής προέλευσης, με εξαίρεση κάποια αντιαρματικά και υψηλής τεχνολογίας εξαρτήματα επικοινωνιών που παραχωρήθηκαν από τη Δύση (τη Βρετανία κυρίως).

Δεν έχουμε πόλεμο δια αντιπροσώπων που είναι η κύρια μορφή των ένοπλων ψυχροπολεμικών συγκρούσεων. Έχουμε μια ιμπεριαλιστική/αυτοκρατορική δύναμη που επιτίθεται αυτοπροσώπως και ολοκληρωτικά σε ένα μη-φιλικό σε αυτήν, και αδύναμο, ανεξάρτητο κράτος.

Δεν έχουμε μια «δημοκρατία» που επιτίθεται σε μια «φασιστική» χώρα, αλλά μια ρεπλίκα του νεο-τσαρισμού που επιτίθεται σε μια ρεπλίκα αστικής δημοκρατίας, σαν τις πολλές που ανθούν στο μετασοβιετικό χώρο.

Δεν έχουμε την υπεράσπιση εθνικού χώρου εκ μέρους των Ρώσων, αλλά την ξεκάθαρη αναβίωση της μεγαλορώσικης επεκτατικής πολιτικής και των θεωριών του «ζωτικού χώρου».

Οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις της Δύσης στη Σερβία, στο Ιράκ, στο Αφγανιστάν, με στόχο την απόσχιση εδαφών ή την εγκατάσταση κυβερνήσεων-μαριονέτα, με τίποτα δεν μας εμποδίζουν να καταγγέλλουμε τις ευθέως αντίστοιχες πρακτικές των Ρώσων. Τα «Βιετνάμ» δεν θα μας τυφλώσουν για να κάνουμε ότι δεν βλέπουμε τις «Τσεχοσλοβακίες», όπως έκαναν οι πατεράδες και οι μανάδες μας.

Η εγκληματική υπεροψία και απληστία των Δυτικών, μαζί με την ολέθρια ανικανότητα των ηγετών της Ε.Ε., που αρνήθηκαν στη Ρωσία τις δεκαετίες του ’90 και ’00 την ισότιμη συμμετοχή της σε ένα πανευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας, δεν μας κάνει τυφλούς ώστε να μην βλέπουμε ότι η υποχώρηση της αμερικάνικης πλανητικής ηγεμονίας συνοδεύεται από τη διαμόρφωση ενός δεσποτικού ευρασιατικού ανταγωνιστικού πόλου (Κίνα, Ρωσία, Τουρκία κ.ά.) εξίσου επικίνδυνου, και καταπιεστικού για τα συμφέροντα των μικρών λαών. Ή, μήπως, δεν καταλαβαίνουμε ότι τα οικονομικά έμπεδα της στρατιωτικής εισβολής έχουν οργανωθεί από την πανίσχυρη οικονομικά Κίνα, ώστε να αντέξει η, αδύναμη παραγωγικά και οικονομικά, Ρωσία τις διεθνείς κυρώσεις;

Αν, λοιπόν, πράγματι η Ουκρανία είναι το πρώτο θύμα της ανταπάντησης του ευρασιατικού άξονα στην δυτική ηγεμονία, τότε οι «ίσες αποστάσεις» στην εισβολή και κατοχή ανεξάρτητης χώρας δεν είναι τίποτε άλλο παρά η σιωπηρή επιδοκιμασία του ενός από τους δύο ανταγωνιστικούς πόλους, του ευρασιατικού. Και ταυτόχρονα, με ειρωνικό τρόπο, η αναδρομική «δικαίωση» των εγκλημάτων του άλλου πόλου.

Όσο για τον «πατριωτικό» χώρο στην Ελλάδα, φαίνεται ότι η βλάβη που προκάλεσε στον πολιτικό του εγκέφαλο ο πρόσφατος εναγκαλισμός του με το αντιεμβολιαστικό κίνημα είναι ανήκεστος. Αφού, λοιπόν, καμαρώνουν των «αποφασιστικό» ηγέτη Πούτιν να ισοπεδώνει μια ανεξάρτητη χώρα, για να «διορθώσει τα ιστορικά λάθη του Λένιν» και να ικανοποιήσει τον αυτοκρατορικό ιδεασμό της ρωσικής ελίτ, ας ετοιμάζονται και για το φιλαράκι του, τον νεο-σουλτάνο Ερντογάν και τη νεο-οθωμανική ελίτ του, να διορθώσει τα «ιστορικά λάθη του Κεμάλ» στο Ανατολικό Αιγαίο και τη Θράκη. Ο ιστορικός αναθεωρητισμός, όταν ξεκινήσει την πολεμική του περίοδο, σπάνια είναι α λα καρτ.

Και μια από τις ελάχιστες δημόσιες ανακοινώσεις που λένε τα πράγματα με το όνομά τους: Ανακοίνωση Άρδην: Ενάντια στην ιμπεριαλιστική εισβολή χωρίς «ναι μεν αλλά»

Κυκλοφόρησε το βιβλίο του Θεόδωρου Ντρίνια «Σκολιά οδός»

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Opportuna το βιβλίο του Θεόδωρου Ντρίνια: 
«Σκολιά οδός. Διαδρομές και όρια της σύγχρονης παγκοσμιοποιητικής διαδικασίας» (σελ. 280).

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1
Σημειώσεις για την παγκοσμιοποιητική διαδικασία: Μια εξελικτική οπτική
1.1 Παγκοσμιοποίηση και πολυπλοκότητα
1.2 Η εξελικτική θεωρητική επιλογή
1.3 Εξελικτικά επιτεύγματα και σύγχρονη κοινωνία
1.4 Εξέλιξη των ιδεών και σημασιολογία

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2
Οι τρεις διαστάσεις της παγκοσμιοποίησης
2.1 Περί «τέλους»
2.2 Το τέλος της παγκοσμιοποίησης όπως τη γνωρίσαμε
2.2.1 Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
2.2.2 Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
2.2.2.1 Η ΕΘΝΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
2.2.2.2 Η ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ
2.2.3 Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3
Παγκοσμιοποίηση και Covid-19

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4
Ιχνηλατώντας μελλοντικά μονοπάτια της παγκοσμιοποίησης
4.1 Η παγκοσμιοποίηση δεν «τελειώνει» εύκολα
4.2 Σε αναζήτηση διεθνούς ηγεμονικής δύναμης
4.3 Η στροφή προς την περιφερειοποίηση
4.4 Όψεις του τεχνολογικού μετασχηματισμού τον 21ο αιώνα

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5
Εν κατακλείδι

Απόσπασμα από το βιβλίο:

[…] Η ορμή της τρίτης παγκοσμιοποίησης, της αποκαλούμενης και νεοφιλελεύθερης, έχει ήδη εξαντληθεί, πρωτίστως στην οικονομική και πολιτική της διάσταση. Όσοι υποστηρίζουν το αντίθετο, εκφράζουν τους ευσεβείς τους πόθους˙ χωρίς να το αντιλαμβάνονται, έχουν γίνει ήδη «συντηρητικοί» και αναπολούν τις «παλιές καλές μέρες». Οι τάσεις αντιστροφής της εκτατικής της φάσης και τοπικού ή περιφερειακού αναπροσανατολισμού είναι εμφανείς, όπως και εκείνες της επανισχυροποίησης της εθνοκρατικής πολιτικής. Εντούτοις, το επίπεδο πλανητικής διασύνδεσης και αλληλεξάρτησης βαρυνόντων λειτουργικών υποσυστημάτων παραμένει εξαιρετικά υψηλό (βλέπε διεθνές εμπόριο στην οικονομία), η κοινωνικοπολιτισμική διάσταση της παγκοσμιοποίησης διατηρείται ισχυρή, η μείωση της πολυπλοκότητας σε ορισμένους αρμούς της παγκοσμιοποιητικής κατασκευής (π.χ. διεθνείς αλυσίδες αξίας) συνοδεύεται από αύξηση της πολυπλοκότητας σε άλλους (π.χ. σχέσεις μεταξύ περιφερειακών ολοκληρώσεων), ενώ οι κίνδυνοι για αρκετούς κλάδους της παγκόσμιας οικονομίας αλλά και για τα τοπικά πολιτικά συστήματα πλειάδας χωρών από μια βίαιη απαγκίστρωση περιοχών από το πλανητικό παίγνιο, ουδόλως έχουν αποφευχθεί. […]

[… ] Η αναβάπτιση της αρχέγονης μαντικής τέχνης στα νάματα των πολύπλοκων στατιστικών μεθόδων και των εξελιγμένων αλγορίθμων δεν είναι ικανή να κρύψει την απορία της κοινωνίας μας μπροστά σε ένα μέλλον που είναι άγνωστο τι κραδαίνει και, εν πολλοίς, θα διαμορφωθεί από αποφάσεις που παίρνονται σήμερα και, συγχρόνως, σε πολλαπλά κοινωνικά πεδία. Η συγχρονία των αποφάσεων, οι περίπλοκες αιτιώδεις σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα σε αναρίθμητους παράγοντες και ο μεσο-μακροπρόθεσμος χαρακτήρας των συνεπειών τους δεν μας επιτρέπουν  να ορίσουμε με σαφήνεια (άρα, και με βεβαιότητα) ποιες συγκεκριμένες αποφάσεις και σε ποια πεδία θα επιδράσουν περισσότερο στη διαμόρφωση του μέλλοντος. Η σύγχρονη παγκοσμιοποιητική διαδικασία εισέρχεται σε μια φάση όχι γραμμικού προχωρήματος ούτε γραμμικής υποχώρησης, αλλά σκολιών διαδρομών. […]

ΗΠΑ: Γεωγραφία και μετανάστευση

Είναι αρκετοί εκείνοι που μετρώντας τις επιδόσεις της Κίνας σε διάφορα πεδία, βιάζονται να προεξοφλήσουν, συχνά με μαθηματική βεβαιότητα, το τέλος του «αμερικάνικου αιώνα» και την απαρχή ενός «κινέζικου». Παρ’ όλα αυτά, οι ΗΠΑ έχουν ακόμα ισχυρά χαρτιά στα χέρια τους στο τραπέζι του γεωπολιτικού πόκερ που έχει ξεκινήσει να παίζεται με έπαθλο την παγκόσμια ηγεμονία. Ένα από αυτά είναι το γεγονός ότι παραμένουν ευνοημένες από τη γεωγραφία, καθώς κανείς μείζων ανταγωνιστής δεν συνορεύει ή έχει εγγύτητα με αυτές. Η αποκομμένη από δυο ωκεανούς αμερικανική ήπειρος παραμένει ένα σχετικά φιλικό περιβάλλον για αυτές. Αυτή η συνθήκη έχει συνέπειες που ξεπερνούν το απλό γεωπολιτικό πεδίο των σχέσεων «εχθρού-φίλου». Για παράδειγμα, τα μεταναστευτικά κύματα που προσεγγίζουν τις ΗΠΑ, αποτελούνται στη μεγάλη τους πλειοψηφία από πληθυσμούς που μετακινούνται από τις λατινοαμερικανικές χώρες της ηπείρου. Παρά τις δυσμενείς κοινωνικές συνέπειες για τα χαμηλά και μικρομεσαία στρώματα των ΗΠΑ, τις οποίες αναλύσαμε σε άλλη εργασία μας, και την έντονη μόχλευση του πολιτικού συστήματος από το φαινόμενο της μετανάστευσης, οι εισερχόμενοι πληθυσμοί έχουν σημαντική πολιτισμική εγγύτητα με τη χώρα υποδοχής, καθώς μοιράζονται παρόμοιες πολιτισμικές βάσεις (ανήκουν στη θρησκευτική παράδοση του δυτικού χριστιανισμού και έχουν ευρωπαϊκές αναφορές – κυρίως στον αγγλοσαξωνικό κόσμο οι ΗΠΑ, στον ισπανικό και πορτογαλικό οι λατινοαμερικάνοι). Μια συνθήκη, δηλαδή, διαφορετική από εκείνη της Ευρώπης, όπου η διαρκής αύξηση των μεταναστευτικών ροών από τον ισλαμικό κόσμο, δημιουργεί σταδιακά συνθήκες πολιτισμικού πολέμου στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών εθνών, προκαλεί σεκταριστικές και αποσχιστικές τάσεις σε επίπεδο κοινωνίας, ενώ προνεωτερικά πολιτισμικά επιβιώματα επανεισάγονται στην «κοιτίδα» της νεωτερικότητας, παραλύοντας τις διαδικασίες αφομοίωσης και ενσωμάτωσης και εν τέλει την κοινωνική συνοχή.

Στο βαθμό, μάλιστα, που στη Λατινική Αμερική ο καθολικισμός κάμπτεται και ενισχύεται ο προτεσταντισμός, τότε οι φτωχοί πληθυσμοί που φτάνουν στις ΗΠΑ φέρουν ακόμα μεγαλύτερο δυναμικό πολιτισμικής συμβατότητας. Να επιμείνουμε εδώ ότι λίγο έχει γίνει κατανοητή η πολιτισμική ανατροπή και οι βαθιές γεωπολιτικές συνέπειες που αυτή θα έχει, από τη μαζική μεταστροφή πιστών του καθολικισμού στον προτεσταντισμό στη Λατινική Αμερική, ιδιαίτερα από τη δεκαετία του ’70 και μετά. Σήμερα, περίπου το 25% των λατινοαμερικάνων δηλώνουν προτεστάντες, από το 5% πριν 50 χρόνια. Η Βραζιλία, η Γουατεμάλα, η Ονδούρα, το Ελ Σαλβαδόρ, η Νικαράγουα βρίσκονται στην κορυφή αυτού του ρεύματος μαζικής μεταστροφής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι κυριολεκτικά τη μερίδα του λέοντος από τη μαζική μεταστροφή καρπώνονται οι προτεσταντικές εκκλησίες των Πεντηκοστιανών και Νεο-Πεντηκοστιανών, οι οποίες ιδρύθηκαν σε χώρες της Νότιας και Κεντρικής Αμερικής από βορειοαμερικανούς ιεραποστόλους στις αρχές του 1900. Με μια ατομικιστικού χαρακτήρα θεολογία που στηρίζεται στην αυτοθεραπεία, την ατομική υπευθυνότητα και την προσδοκία της (οικονομικής) ευημερίας, οι εκκλησίες αυτές γίνονται ιδιαίτερα ελκυστικές στους φτωχούς και τους περιθωριακούς, στους οποίους υπόσχονται ότι με επαρκή πίστη και παράκληση στο Θεό, θα πετύχουν ό,τι επιζητούν στη ζωή τους. Τελευταία, προσηλυτίζουν με μεγάλη επιτυχία καθολικούς μετανάστες, λατινοαμερικανικής καταγωγής, στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Η συμβατότητα του θεολογικού πυρήνα αυτών των δογμάτων με το (νυν ξεθωριασμένο) «αμερικάνικο όνειρο» είναι κάτι παραπάνω από φανερή και δύναται να το αναζωογονήσει για άλλη μια φορά, στο μέλλον. Μακροπρόθεσμα, αν αμβλυνθούν οι κοινωνικές αντιθέσεις που προκαλεί η μαζική μετανάστευση και ελεγχθεί η ανεξέλεγκτη διάστασή της, πιθανόν οι ΗΠΑ να γνωρίσουν μια νέα έκρηξη ζωτικότητας από ενσωματωμένους στο κυρίαρχο «αμερικανικό» παράδειγμα πληθυσμούς, όπως έχει επισυμβεί κι άλλες φορές στο πρόσφατο παρελθόν της χώρας.

Δύση και Κίνα: Ο πόλεμος της καινοτομίας

Ολοένα και περισσότεροι αναλυτές μιλούν για τον «πόλεμο της καινοτομίας» που μαίνεται τα τελευταία χρόνια ανάμεσα στην Κίνα και στη Δύση. Πρακτικά, ο «πόλεμος» ξεκίνησε αμέσως μετά την κρίση του 2008, όταν η κινεζική ηγεσία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η χώρα της θα έχει άσχημο μέλλον, αν δεν πάψει να είναι το φτηνό εργοστάσιο του κόσμου που στηρίζεται στη χαμηλή τεχνολογία και την ένταση (φτηνής) εργασίας και δεν μετατρέψει τον μεταποιητικό της τομέα σε εντάσεως τεχνολογίας, εξασφαλίζοντας την ανεξαρτησία της από ξένους προμηθευτές και μετατρεπόμενη σε ηγέτιδα δύναμη παγκοσμίως σε μια σειρά τομέων υψηλής τεχνολογίας όπως: αεροδιαστημική, ρομποτική, βιοτεχνολογία, ηλεκτρικά οχήματα και αυτόνομη κίνηση, ημιαγωγοί κ.ά. Για το σκοπό αυτό, με κρατικά κατευθυνόμενες πρωτοβουλίες (π.χ. πρωτοβουλία «Made in China 2025»), η Κίνα αναμένεται να ξοδέψει μέχρι το 2025 1,4 τρισ. δολάρια. Στο επίκεντρο της διαμάχης για την καινοτομία, πέραν των ίδιων των τεχνολογικών προχωρημάτων που επιδιώκει η μία ή η άλλη δύναμη, βρίσκεται και το ζήτημα της πνευματικής ιδιοκτησίας, με την Κίνα να κατηγορείται με πολύ σκληρό τρόπο ότι προσπαθεί με κάθε μέσο (θεμιτό ή αθέμιτο) να αποκτήσει πρόσβαση σε υψηλή, καινοτόμα τεχνολογία.
Για να έχουμε πλήρη εικόνα του «πολέμου της καινοτομίας» μεταξύ Κίνας και Δύσης (και ιδιαίτερα, των ΗΠΑ), θα πρέπει να αντιληφθούμε τις βαθιές διαφορές στα θεμέλια των δύο μοντέλων. Το δυτικό μοντέλο στηρίζεται στην ατομιστική παράδοση του ανταγωνισμού και της προσωπικής προόδου, η οποία ευνοεί και προστατεύει διά νόμου τα δικαιώματα στην πνευματική ιδιοκτησία και την κατοχυρωμένη πατέντα και, συνεπώς, αποδίδει δυσανάλογα οφέλη σε όσους προηγούνται χρονικά στην καινοτομία, προσφέροντας έτσι κίνητρα για συνεχείς επινοήσεις και καινοτόμες πρακτικές ή προϊόντα. Εμποδίζει, βέβαια, τη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων θεσμών που εμπλέκονται στην καινοτομία και τη διάχυσή της, καθώς το ανταγωνιστικό πνεύμα προηγείται κάθε άλλου. Το κινεζικό μοντέλο, αντίθετα, στηρίζεται στην κομφουκιανή παράδοση της ελεύθερης ροής της γνώσης (η οποία, συνεπώς, δεν έχει ατομικό παραγωγό ή ιδιοκτήτη) και σε μια νομική παράδοση όπου ο νόμος είναι η θέληση του κυρίαρχου (εν προκειμένω, του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας) και προκρίνει το συλλογικό στόχο (όπως τον ερμηνεύει ο κυρίαρχος, φυσικά) έναντι του ατομικού και τις «σχεσιακές συμβάσεις» έναντι των «νομικών συμβάσεων» (contracts)˙ κοινώς, το πνεύμα του νόμου είναι σαφώς ανώτερο από το γράμμα του νόμου. Η κολλεκτιβιστική αυτή παράδοση δεν ευνοεί τις συνεχείς επινοήσεις/εφευρέσεις, αλλά την πολύ πλατιά και επιτυχή εφαρμογή τους, όταν με κάποιο τρόπο κτηθούν. Είναι προφανές ότι έτσι τίθενται δυο διαφορετικοί στόχοι. Στη Δύση, η μακροπρόθεσμη ευημερία των καταναλωτών από τον τεχνολογικό μετασχηματισμό και την άνοδο της παραγωγικότητας (και φυσικά, των κερδοσκοπικών επιχειρήσεων που αποτελούν τον πυρήνα του οικονομικού συστήματος)˙ στην Κίνα, η αυτάρκεια, η μακροπρόθεσμη ευημερία των παραγωγών και η σταθερότητα του πολιτικού συστήματος.

Ένας αλυσοδεμένος κόσμος

Δύο σχετικά νέοι πολιτικοί επιστήμονες, καθηγητές σε αμερικάνικα πανεπιστήμια, ο Henry Farrell και ο Abraham Newman έχουν εισάγει πρόσφατα τον όρο «αλυσοδεμένη παγκοσμιοποίηση» (Chained to Globalization: Why It’s Too Late to Decouple) αναφερόμενοι σε μια δυναμική κατάσταση όπου πολλές χώρες αντιλαμβάνονται ότι βρίσκονται δεμένες αναμεταξύ τους με κρίκους αλυσίδων πληροφορίας, χρήματος και εφοδιασμού, που τους προσφέρουν, ταυτόχρονα, οικονομικό όφελος αλλά και ευαλωτότητα κρίσιμων για τη συνολική τους ασφάλεια τομέων, οδηγώντας πλέον σε κύρια επιδίωξη της κρατικής πολιτικής τη διατήρηση της επισφαλούς ισορροπίας ανάμεσα σε αυτές τις αντιτιθέμενες συνθήκες. Η αλήθεια είναι ότι οι δύο συγγραφείς με δυσκολία κρύβουν την προτίμησή τους στη φιλελεύθερη αντίληψη για τις διεθνείς σχέσεις, που προκρίνει την αλληλεξάρτηση και τη συνεργασία προς αμοιβαίο όφελος, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι αντιλαμβάνονται λάθος το μεγάλο βαθμό αλληλεξάρτησης μεταξύ των εθνικών οικονομιών που έχει πλέον επιτευχθεί εξαιτίας της σύγχρονης παγκοσμιοποίησης.
Διαβάζοντας, λοιπόν, τη σχετική ανάλυση, δεν βρήκα καλύτερο παράδειγμα από εκείνο της Αυστραλίας, η οποία, με την πρόσφατη στρατηγική συμφωνία με τις ΗΠΑ και τη Μεγ. Βρετανία (AUKUS), αναδεικνύεται στο προκεχωρημένο επιθετικό φυλάκιο του δυτικού (αγγλοσαξωνικού) κόσμου στη Ζώνη του Ινδο-Ειρηνικού, απέναντι στην αναδυόμενη δύναμη της Κίνας, και ταυτόχρονα, μετατρέπεται σε μήλον της έριδος μεταξύ ΗΠΑ και Γαλλίας για τα σχετικά εξοπλιστικά της προγράμματα.
Εντούτοις, η οικονομία της εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από τις σχέσεις της με την Κίνα. Για παράδειγμα, η συγκεκριμένη χώρα είχε το 2018 πλεόνασμα ισοζυγίου εμπορικών συναλλαγών με την Κίνα ύψους 58,26 δισ. δολαρίων Αυστραλίας, όταν το συνολικό της εμπορικό πλεόνασμα είναι 23,23 δισ. δολάρια. Το τεράστιο αυτό πλεόνασμα, χωρίς το οποίο η Αυστραλία θα ήταν εμπορικά ελλειμματική, διαμορφώνεται από την ακόρεστη ανάγκη της Κίνας για αυστραλιανό σιδηρομετάλλευμα, άνθρακα και γεωργικά προϊόντα (κυρίως μαλλί και άλλα κτηνοτροφικά προϊόντα). Παράλληλα, οι Κινέζοι τουρίστες βρίσκονται στην κορυφή των αλλοδαπών επισκεπτών στην Αυστραλία (1,44 εκατ. Κινέζοι τουρίστες το 2019 ξόδεψαν 12 δισ. δολάρια Αυστραλίας, μακράν περισσότερα κατά κεφαλήν από τους Γερμανούς, Αμερικάνους ή Γιαπωνέζους τουρίστες), ενώ οι Κινέζοι φοιτητές αποτελούν το 38% όλων των ξένων φοιτητών στην Αυστραλία, εισφέροντας μόνοι τους το 23% των συνολικών εσόδων των πανεπιστημίων της χώρας. Είναι φανερό ότι η Αυστραλία μόνο αν διαφοροποιήσει σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα τους εμπορικούς της εταίρους, ιδιαίτερα για τα κύρια εξαγωγικά της προϊόντα, μπορεί να αποφύγει μια οικονομική καταστροφή από την επιδείνωση των σχέσεων με την Κίνα και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο. Σε αντίθεση με την Κίνα, που η αντίστοιχη διαφοροποίηση σε επίπεδο προμηθευτών μπορεί να γίνει σύντομα με κυβερνητικές αποφάσεις οι οποίες θα συντονίζουν τις μεγάλες κινέζικες επιχειρήσεις σε μια κατεύθυνση διεθνούς αναπροσανατολισμού και απαγκίστρωσης από την αγορά πρώτων υλών της Αυστραλίας (έστω και με κάποιο αυξημένο κόστος για ένα διάστημα), η Αυστραλία εξαρτάται από την «ελεύθερη αγορά» και τους θεσμούς της (διεθνοποιημένες επιχειρήσεις) για να βρει νέους πελάτες για τα προϊόντα της και να αποφύγει ένα πιθανό τεράστιο εμπορικό έλλειμμα. Και αυτή είναι μια μακρόσυρτη και αβέβαιη διαδικασία. Εκτός και αν οι ΗΠΑ στηρίξουν και οικονομικά τη σύμμαχό τους, και όχι μόνο στρατιωτικά, ώστε να αποφύγει τον επικίνδυνο σκόπελο, έτσι όπως έκαναν με στρατηγικές συμμάχους στην αρχή του Ψυχρού Πολέμου. Αυτό, όμως, έρχεται σε σύγκρουση και ανατρέπει την πρόσφατη στρατηγική των ΗΠΑ να μετακυλούν μέρος του κόστους διατήρησης της διεθνούς ασφάλειας (sic) στους συμμάχους τους!
Ένας όμορφος, αλυσοδεμένος κόσμος, σε συνεχή διακινδύνευση των εύθραυστων ισορροπιών…
Αναμένοντας, λοιπόν, της αντίδραση της Κίνας απέναντι στην Αυστραλία και κατά συνέπεια τα μέτρα ανακούφισης(;) των ΗΠΑ, αν υπάρξει αυτή η αντίδραση.